Muzyka sfer

Dzisiaj będzie kompletne pomieszanie z poplątaniem czyli krótka opowieść o tym, jak wyjście na balkon zaowocowało zdjęciami tego, co na niebie i tego, co na ziemi, a powrót do domu uruchomił swobodny strumień świadomości na temat muzyki sfer i metod kompresji dźwięku.

Niedzielę spędzałem przymusowo w domu. Pogoda była fantastyczna, czyste niebo i mroźne powietrze o bardzo wysokiej stabilności i przejrzystości. Żeby nie marnować takiego dnia postanowiłem pofotografować samoloty z balkonu. Ruch na niebie był umiarkowany, za to trafiły mi się różne ciekawe zdobycze. Przede wszystkim po raz pierwszy w życiu sfotografowałem nowy samolot Airbusa – A-350-941, który jest następcą A-340 i samolotem o bardzo dużym zasięgu przeznaczonym na transoceaniczne trasy. Żeby było jeszcze ciekawiej Airbus należał do Vietnam Airlines – linii, której jeszcze nigdy nie widziałem na niebie nad sobą. Jedynym minusem było to, że samolot przeleciał dokładnie nade mną i nie było widać bardzo ciekawego malowania bocznego. Później przyszedł czas na Airbusa A330-202, czyli żadną rewelację, ale za to w barwach zupełnie dla mnie nieznanej linii Hi Fly. Samolot leciał z Warszawy do Puerto Plata na Dominikanie i od razu pozazdrościłem jego pasażerom. Wyrywali się z zimnej Polski na piękne, słoneczne, tropikalne plaże… Ostatnia z prezentowanych poniżej maszyn to transportowiec McDonnell Douglas MD-11F linii kurierskiej UPS. Fotografowałem go już wiele razy, ale niedzielne zdjęcie uważam za szczególnie udane.

Po skończonej obserwacji nieba opuściłem wzrok niżej i… ujrzałem obraz nędzy i rozpaczy na moim balkonie. Suche, sterczące badyle, jakieś resztki powojników na kratce, piasek i ziemia na podłodze. Wszystko brudne, szare i porozwalane. Jedyny jaśniejszy akcent to biała siatka, którą musiałem założyć na domek dla owadów – jakieś chuligańskie ptaki zaczęły mi wyjmować źdźbła trzciny i bałem się, że wyjedzą zimujące w nich owady. Cóż, zdjęcia zrobiłem z premedytacją, właśnie po to, żeby wiosną i latem przypomnieć sobie, jak beznadziejnie szara jest zima i jak wielki kontrast panuje na balkonie między różnymi porami roku. Mam dużo ciekawych pomysłów co do zagospodarowania tego miejsca w tym sezonie i nie mogę się już doczekać ich realizacji. Mam nadzieję, że jeszcze miesiąc i będzie można zaczynać.

Na zakończenie kilka słów o muzyce. Skoro piszę tu czasem o moich ulubionych książkach, to czemu by nie i o muzyce? Szczególnie, że lubię jej dużo słuchać, a ostatnio testuję nowe kolumny, więc tym bardziej skupiłem się na tej tematyce. Jak większość tematów, także i ten można zacząć – już starożytni… W wielkim skrócie mówiąc, już Pitagoras i jego uczniowie dostrzegli ścisły związek pomiędzy muzyką, a matematyką. Podobny związek panował między matematyką, a ciałami poruszającymi się po sferze niebieskiej. A stąd już tylko krok od wniosku, że poruszające się ciała kosmiczne muszą wytwarzać muzykę – muzykę sfer. Prawdziwy temat rzeka z pogranicza filozofii, matematyki i teorii muzyki, o którym niestety nie mam dzisiaj czasu pisać dłużej. Dość powiedzieć, że ostatnio mam też takie analityczne podejście do słuchania muzyki. Gaszę światło, zamykam oczy żeby nie było dodatkowych bodźców i cały dosłownie zamieniam się w słuch. Rozkładam poszczególne utwory na osobne ścieżki – tu zaczyna perkusja, po chwili wchodzi bas, w tle jeszcze jakieś dzwonki, solo na saksofonie i w lewym kanale gitara… Zabawa jest przednia. Wychwycenie wszystkich instrumentów, umieszczenie ich na scenie, scalenie z rytmem utworu… Oczywiście im lepszej jakości źródło, tym lepiej. I tu mała dygresja o tym, jak historia zatoczyła koło. Sam pamiętam dobrze śmierć płyt winylowych i nadejście nowego króla – płyty CD. Ach, jak wszyscy się wtedy nią zachwycaliśmy. Cyfrowy, krystaliczny dźwięk, niezwykła wierność odtwarzania, brak tych wstrętnych szumów i klików. A tymczasem minęły lata i winyle przeżywają swój tryumfalny powrót. Dźwięk cyfrowy nigdy nie dorówna analogowemu, nigdy nie będzie tak „ciepły” i „miękki”. Niedoskonałości samego procesu odtwarzania z płyty winylowej paradoksalnie stały się atutem i przewagą nad zimnym i technicznym brzmieniem płyt CD. I tu dochodzimy do jeszcze większej degradacji, czyli kompresji. Kompresja niewątpliwie świetnie się sprawdza przy słuchaniu muzyki z przenośnych źródeł na ulicy. W telefon można napchać setki godzin dźwięku o znośnej jakości. Gwiazdą jest tu format MP3, który pewnie każdy dobrze zna. MP3 jest formą kompresji stratnej – żeby zmniejszyć rozmiar pliku, trzeba się z niego czegoś pozbyć. Nie wdając się w szczegóły, w tym formacie górne częstotliwości dźwięków zostają obcięte przy 16kHz, czyli plus minus częstotliwości jaką jest w stanie usłyszeć dorosły człowiek. Niestety, wpływa to na ogólny obraz akustyczny i tak skompresowane utwory nie nadają się do odsłuchu w warunkach domowej ciszy. A przynajmniej nie nadają się dla mnie – nie wiem czy to efekt psychologiczny czy faktyczny, ale potrafię odróżnić muzykę z pliku mp3 z tą z lepszej jakości źródła. Ze źródeł komputerowych pozostają więc pliki kompresowane bezstratnie, na przykład format FLAC. Do tego najlepiej, gdyby plikiem źródłowym było nagranie z płyty analogowej o rozdzielczości 44 bitów i częstotliwości próbkowania 96kHz – i tu po raz kolejny przegrywa płyta CD, z której takich parametrów uzyskać się po prostu nie da. Po tych długich i nudnych wywodach, jeszcze tylko krótka informacja, czego ostatnio słucham. Wszystkie trzy płyty są rewelacyjne od strony artystycznej, a do tego doskonałe technicznie. No i idealnie nadają się do zabawy z rozkładem muzyki na poszczególne instrumenty i ścieżki. Gorąco polecam!